Angelos Orfanakos

Το δυτικό συγκρότημα κορυφών των Βαρδουσίων είναι αναμφίβολα το πιο εντυπωσιακό. Περιλαμβάνει δυσπρόσιτες και απόκρημνες κορυφές όπως η Πυραμίδα (2348 m), βορειοδυτικά της το Γιδοβούνι (2065 m), δυτικά το Πάνω Ψηλό, νοτιοανατολικά το Κάτω Ψηλό και η ομαλή Αλογόραχη (2265 m) και πιο μακριά, νότια, το βουνό της Κωστάριτσας (2216 m).

Νότια της Πυραμίδας βρίσκεται η Πλάκα, μια χαρακτηριστική πλαγιά με στενή κόψη η οποία θυμίζει αρκετά το Στεφάνι του Ολύμπου.

Η διάσχιση της κορυφογραμμής Πλάκας-Πυραμίδας, με μήκος περίπου 1 km, θεωρείται μια από τις πιο όμορφες και κλασικές διαδρομές στα ελληνικά βουνά. Αποτελεί σοβαρό εγχείρημα αφού έχει αρκετά απόκρημνα σημεία, 2 ραπέλ, αναρριχητικά περάσματα μέχρι V βαθμού UIAA, ενώ χρειάζεται και εμπειρία στην κατασκευή ρελέ με φορητές/φυσικές ασφάλειες (πλακέτες-βύσματα απουσιάζουν).

Ιδανική εποχή και καιρικές συνθήκες

Επιλέξαμε να πάμε καλοκαίρι όταν η μέρα είναι μεγαλύτερη. Θα πρέπει να επικρατεί καλοκαιρία (προφανώς) και να μην υπάρχει δυνατός αέρας διότι αυτό καθιστά την κίνηση στην κόψη δύσκολη και επικίνδυνη.

Καλό θα είναι να ξεκινήσετε όσο πιο νωρίς γίνεται, ειδικά αν δεν έχετε μαζί σας κάποιον που να γνωρίζει τη διαδρομή διότι σε κάποια σημεία θέλει ψάξιμο.

Απαραίτητος εξοπλισμός και προμήθειες

Εφόσον η διαδρομή κινείται σε κόψη, η έκθεση στον ήλιο είναι διαρκής. Για τον λόγο αυτό είχαμε:

• Μακρύ παντελόνι με ελαστικότητα (για ευκολία στην κίνηση)
• Μακρύ μπλουζάκι με προστασία από την ηλιακή ακτινοβολία (UPF)
• Καπέλο με προστασία για τον αυχένα
• Γυαλιά ηλίου
• Αντηλιακό για πρόσωπο, σώμα και χείλη
• Αρκετό νερό (υπολογίστε τουλάχιστον 1 λίτρο επιπλέον από αυτό που πίνετε)

Για το αναρριχητικό κομμάτι είχαμε:

• Κράνος
• Μποντριέ
• Παπούτσια πρόσβασης (ή αναρριχητικά παπούτσια) για τα περάσματα
• Περίπου 12 αλπικά σετάκια
• Μικρά friend Black Diamond Camalot μέχρι και μέγεθος 0.75
• Μια πλήρης σειρά καρύδια
• Μερικούς μεγάλους ιμάντες 120 cm
• Μερικά καραμπίνερ ασφαλείας
• 1 σχοινί 60 m (ή 2 × 30 m) για ασφάλιση περασμάτων και ραπέλ
• Υλικά για ασφάλιση επικεφαλής, δεύτερου και για ραπέλ
• Κορδονέτο για τοποθέτηση (backup) στα ρελέ των ραπέλ το οποίο αφήσαμε
• Maillon rapide (λέγονται και quick links) και κρίκους, πιστοποιημένα για αναρρίχηση, για να περάσουμε το σχοινί κατά το ραπέλ
• Μικρό μαχαίρι για την αφαίρεση παλιών ιμάντων και κορδονέτων από τα ρελέ των ραπέλ
• Σφυρί και καρφιά τύπου λάμας και U για ασφάλεια και σιγουριά

Ένα ζευγάρι σπαστά μπατόν (έτσι ώστε να μπαίνουν στο σακίδιο) είναι απαραίτητα τόσο κατά την πρόσβαση όσο και κατά την επιστροφή η οποία είναι αρκετά επίπονη. Μπορεί να προσφέρει και μια στοιχειώδη αυτοάμυνα σε περίπτωση επίθεσης από τσοπανόσκυλα (βλέπε παρακάτω).

Η παραπάνω λίστα δεν είναι εξαντλητική και θα πρέπει να προσθέσετε ό,τι κρίνετε απαραίτητο.

Προσοχή: Αν δεν έχετε μαζί κάποιον που να γνωρίζει τη διαδρομή (για να μη χάνετε χρόνο ψάχνοντας), δεν βλάπτει να πάρετε μαζί σας κάτι επιπλέον (φαγητό, νερό, ρούχα, αλουμινοκουβέρτα, φακό). Η εν λόγω διαδρομή έχει αναγκάσει αρκετούς στο πρώτο τους απογραμμάτιστο μπιβουάκ. ;-)

Προσοχή στα σκυλιά

Είναι γνωστό το πρόβλημα με τα τσοπανόσκυλα που φυλάνε τα κοπάδια που βόσκουν το καλοκαίρι στα Βαρδούσια, κυρίως κοντά σε στάνες στα Μουσουνιώτικα Λιβάδια και στη Σκασμένη Στρούγκα. Για τον λόγο αυτό χρειάζεται μεγάλη προσοχή όσο κινείστε στις εν λόγω περιοχές. Θα πρέπει να είστε αρκετά άτομα (τουλάχιστον 3-4) και να περνάτε μακριά από τα κοπάδια.

Πρόσβαση

Το βάρος του εξοπλισμού είναι αρκετό, γι’ αυτό βολεύει αν είναι διαθέσιμο κάποιο ψηλό αμάξι με τετρακίνηση με το οποίο μπορούμε να φτάσουμε, μέσω χωματόδρομου που σε αρκετά σημεία είναι κακοτράχαλος, μέχρι λίγο πριν τη Σκασμένη Στρούγκα (στη Σκασμένη Στρούγκα δεν πλησιάζουμε γιατί έχει στάνη με σκυλιά).

Κάτι τέτοιο θα μας γλιτώσει χρόνο και κόπο, πράγμα που συνεπάγεται ασφάλεια κατά την κίνησή μας στην κορυφογραμμή (θα έχουμε μεγαλύτερα περιθώρια από άποψη χρόνου και θα είμαστε πιο ξεκούραστοι).

Έτσι, λίγο πριν από τη Σκασμένη Στρούγκα ξεκινάμε με κατεύθυνση δυτική ακολουθώντας τις ομαλές πλαγιές μπροστά από την Πλάκα-Πυραμίδα. Σήμανση ή μονοπάτι δεν υπάρχει, αλλά η πορεία είναι προφανής.

Η διαδρομή

Η διαδρομή μπορεί να χωριστεί σε 3 μέρη, καθένα από τα οποία τελειώνει με ραπέλ ή αναρρίχηση:

• Την προκορφή, την οποία αφού διασχίσουμε κάνουμε ένα ραπέλ και μπαίνουμε στην αρχή…
• … της κορυφογραμμής της Πλάκας, την οποία αφού διασχίσουμε κάνουμε αναρρίχηση για να φτάσουμε…
• … στην Πυραμίδα, την οποία αφού διασχίσουμε κάνουμε ένα ραπέλ και βγαίνουμε στο τέλος της κορυφογραμμής

Η είσοδος στην κορυφογραμμή της Πλάκας μπορεί να γίνει, αποφεύγοντας την προκορφή και το ραπέλ της, μέσα από χορταριασμένο λούκι που συναντάμε νωρίτερα κατά την πρόσβαση, το οποίο όμως απαιτεί αναρρίχηση.

Εμείς πήγαμε μέσω της προκορφής, κάτι που προσέφερε σε περιπέτεια, αλλά κόστισε σημαντικά σε χρόνο.

Προκορφή

Η είσοδος στην προκορφή γίνεται από χορταριασμένη ράμπα ήπιας κλίσης με λίγα σαθρά βραχάκια. Χρειάζεται κυρίως περπάτημα και μόνο προς το τέλος ξεκινάμε και βάζουμε τα χέρια μας.

Αφού ανέβουμε αρκετά, στρίβουμε δεξιά και κατευθυνόμαστε ευθεία πάνω κερδίζοντας συνεχώς ύψος.

Μόλις βγούμε πάνω στην κορυφογραμμή βλέπουμε ότι έχουμε να κάνουμε πλέον με κίνηση σε κόψη η οποία είναι αρκετά απόκρημνη και χρειάζεται προσοχή.

Αφού κινηθούμε για κάποια ώρα πάνω στην κόψη, φτάνουμε κάποια στιγμή σε “αδιέξοδο” — ουσιαστικά στην κορυφή ενός τοίχου περίπου 15 m στη βάση του οποίου κατεβαίνουμε κάνοντας ραπέλ.

Το ραπέλ γίνεται από δύο παλιά καρφιά τα οποία είναι τοποθετημένα σε οριζόντια σχισμή στο έδαφος. Εννοείται ότι δεν θα πρέπει να εμπιστευτείτε αποκλειστικά αυτά τα καρφιά, αλλά να βάλετε και δική σας ασφάλεια για backup.

Προσοχή: Μην εμπιστεύεστε παλιούς ιμάντες/κορδονέτα που θα βρείτε στη διαδρομή/στα ρελέ των ραπέλ. Η ηλιακή ακτινοβολία και οι καιρικές συνθήκες τα καταστρέφουν, ακόμα και αν κάτι τέτοιο δεν είναι εμφανές με το μάτι. Πάντα να βάζετε δικά σας.

Πλάκα

Μετά το ραπέλ έχουμε αφήσει την προκορφή και πλέον βρισκόμαστε στην αρχή τις κύριας κορυφογραμμής της Πλάκας. Το έδαφος εδώ είναι σχετικά επίπεδο και είναι πιθανώς το σημείο στο οποίο καταλήγουμε αν δεν πάμε από την προκορφή, αλλά από το λούκι που αναφέρθηκε νωρίτερα.

Συνεχίζουμε, λοιπόν, στην κορυφογραμμή περνώντας αρχικά από πλάκα στη βάση της οποίας υπάρχει καρφί με περασμένο ιμάντα.

Κερδίζουμε συνεχώς ύψος και κάποια στιγμή φτάνουμε σε ένα ακόμη “αδιέξοδο”. Μπροστά μας υπάρχει ένας μεγάλος τοίχος, αρκετά κάθετος, ο οποίος απαιτεί αναρρίχηση.

Εναλλακτικά, μπορούμε να τον παρακάμψουμε από αριστερά με περπάτημα μέσω χορταριασμένου ζωναριού το οποίο όμως είναι πολύ εκτεθειμένο, με τα χόρτα να είναι σαν μακριές βελόνες που γλιστράνε πολύ. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει η κίνηση στο ζωνάρι να ασφαλιστεί αναρριχητικά, πράγμα που κάναμε.

Μετά το ζωνάρι κερδίζουμε ύψος σε σαθρό έδαφος (προσοχή) μέχρι να βγούμε πάλι στην κορυφογραμμή στην οποία πλέον κινούμαστε ανεμπόδιστα και απροβλημάτιστα για αρκετή ώρα (μόνο μερικά σημεία θέλουν λίγη προσοχή).

Κάποια στιγμή φτάνουμε μπροστά σε τρεις συνεχόμενους πύργους, σαν μικρές πυραμίδες.

Τον πρώτο δεν τον ανεβαίνουμε, αλλά τον περνάμε στη βάση του από αριστερά (δυτικά) με προσοχή.

Τον δεύτερο τον ανεβαίνουμε και σε κάποιο σημείο στενεύει πολύ, τόσο που εμείς χρειάστηκε να τον καβαλήσουμε κιόλας! Στη συνέχεια με προσεκτικές κινήσεις κάνουμε μια μικρή καταρρίχηση και φτάνουμε στη βάση του.

Τον τρίτο τον περνάμε πάλι από αριστερά (δυτικά) κατεβαίνοντας στη βάση του σε σαθρό έδαφος με χόρτα που γλιστράνε (προσοχή).

Από εδώ, προσπερώντας τον πύργο, πρέπει ανηφορίσουμε πάλι σε σαθρό έδαδος με χόρτα που γλιστράνε (προσοχή) μέχρι σεμινέ μετά την οποία βγαίνουμε, μέσα από ένα μικρό διασελάκι, στην ανατολική πλευρά της κορυφογραμμής.

Η σεμινέ απαιτεί αναρρίχηση και ασφάλιση, αλλά πρόκειται ουσιαστικά για ένα μόνο πέρασμα (IV).

Πυραμίδα

Έχουμε πλέον ολοκληρώσει τη διάσχιση της κορυφογραμμής της Πλάκας και μας μένει να ανεβούμε στην κορυφή της Πυραμίδας. Εδώ βρίσκεται το δυσκολότερο αναρριχητικό πέρασμα της διαδρομής και χρειάζεται να κάνουμε ρελέ και κανονική αναρρίχηση.

Η σχοινιά είναι σχετικά μεγάλη και έχει εναλλαγές από οριζόντια και κάθετη κίνηση, πράγμα που σημαίνει ότι το σχοινί εφάπτεται στον βράχο και έχει μεγάλες τριβές. Αν κάτι τέτοιο σας απασχολεί, σκεφτείτε μήπως σπάσετε τη σχοινιά σε δύο μικρότερες (αλλά υπολογίστε το κόστος σε χρόνο).

Από το διασελάκι (μέσω του οποίου βρεθήκαμε στην ανατολική πλευρά της κορυφογραμμής) τραβερσάρουμε με κατεύθυνση βόρεια και μετά από λίγο βρισκόμαστε στη βάση ενός διέδρου μέτριας δυσκολίας (IV).

Μετά το δίεδρο συνεχίζουμε πάνω και βγαίνουμε σε μεγάλο βράχινο επικλινές πατάρι. Τραβερσάρουμε ξανά και βρισκόμαστε κάτω από απαιτητική σεμινέ (δίνεται IV-, εμένα μου φάνηκε τουλάχιστον V) η οποία χρειάζεται καλή ασφάλιση και προσοχή. Είναι ελαφρώς αρνητική αρχικά, αλλά έχει καλά πιασίματα.

Προσοχή: Θα δυσκολευτείτε να την περάσετε φορώντας σακίδιο (τόσο ο επικεφαλής όσο και ο δεύτερος) διότι είναι σχετικά στενή και μπορεί κανείς να σφηνώσει εύκολα την πιο κρίσιμη στιγμή. Για τον λόγο αυτό (και αφού την πάτησε ο επικεφαλής) εμείς αφήσαμε τα σακίδια στη βάση της σεμινέ, τα δέσαμε με σχοινί και τα φέραμε πάνω τραβώντας τα ένα-ένα.

Αφού περάσουμε και τη σεμινέ μας μένουν λίγα ακόμη ανηφορικά μέτρα σε εύκολο, αλλά σαθρό, πεδίο και κάνουμε ρελέ για να φέρουμε τους δεύτερους (εμείς περάσαμε ένα κορδονέτο kevlar 7.5 m γύρω από έναν τεράστιο βράχο).

Τα δύσκολα έχουν πλέον τελειώσει.

Κινούμαστε σε σαθρό πεδίο μέχρι εύκολο δίεδρο το οποίο περνάμε (προσοχή) και μετά από λίγα μέτρα η κορυφογραμμή ανοίγει σε πλάτος και βγαίνουμε σε εύκολο πεδίο (περπάτημα) μέχρι το κολωνάκι της Πυραμίδας (2348 m).

Επιστροφή

Συνεχίζουμε στην κορυφογραμμή της Πυραμίδας χάνοντας, πλέον, σταδιακά ύψος. Μετά από λίγη ώρα φτάνουμε σε “αδιέξοδο” όπου χρειάζεται σύντομη καταρρίχηση σε πλάκα (προσοχή) και βρισκόμαστε σε πατάρι από το οποίο κάνουμε το δεύτερο και τελευταίο ραπέλ, περίπου 20 m.

Στο ρελέ για το ραπέλ επικρατεί ένα χάος υλικών από προηγούμενες επαναλήψεις. Υπάρχουν δύο παλιά καρφιά, ιμάντες και κορδονέτα παντού, ένα διαμπερές αμφιβόλου ποιότητας… Καλό θα είναι να βάλετε κάποια επιπλέον ασφάλεια για σιγουριά και να ΜΗΝ εμπιστευτείτε αυτό που θα βρείτε ως-έχει.

Προσοχή: Είναι ενδεικτικό ότι και στα δύο ρελέ για ραπέλ στα καρφιά ήταν περασμένο κορδονέτο/ιμάντες με λανθασμένο τρόπο σχηματίζοντας το περιβόητο American Death Triangle το οποίο πολλαπλασιάζει τις δυνάμεις που ασκούνται σε κάθε ασφάλεια ακόμα και αν η γωνία μεταξύ των ασφαλειών είναι μικρή…

Το ραπέλ είναι λίγο ζόρικο γιατί κινείται σε λεπτή κόψη και χρειάζεται προσοχή μη φύγουμε από τη μία ή την άλλη πλευρά. Μόλις φτάσουμε κάτω συνεχίζουμε πιο πίσω σε μικρό πυργάκι το οποίο κατεβαίνουμε με καταρρίχηση (προσοχή) για να βρεθούμε, επιτέλους, σε ομαλό (τουλάχιστον σε σχέση με πριν) έδαφος.

Από εδώ η επιστροφή περιλαμβάνει κατάβαση 700 m και είναι θέμα προσανατολισμού. Θα κάνετε τη ζωή σας αρκετά πιο εύκολη αν έχετε μαζί σας GPS και το συμβουλεύεστε τακτικά για το πώς να κινηθείτε. Σήμανση ή μονοπάτι δεν υπάρχει. Εμείς κινηθήκαμε αρχικά με κατεύθυνση βορειοανατολική για 300 m, μετά βορειοδυτική για 90 m και μετά δυτική για 2 km μέχρι τον δρόμο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το έδαφος αποτελείται από χόρτα που καθιστούν δύσκολο το περπάτημα (και αδύνατο να δεις πού πατάς), χώματα, σάρες, πέτρες και βράχια. Αν έχετε κουβαλήσει μέχρι εδώ τα μπατόν θα σας φανούν χρήσιμα.

Επιπλέον πηγές

Συμβουλευτήκαμε τον οδηγό Βαρδούσια: Μονοπάτια και αναβάσεις που είναι αρκετά καλός, αν και μάλλον παρουσιάζει κάποια πράγματα πιο εύκολα από όσο πραγματικά είναι (βέβαια αυτό είναι υποκειμενικό). Έχετε υπόψη ότι δεν περιγράφει τη διάσχιση της προκορφής που αναφέρθηκε.

Αν δεν θέλετε να αγοράσετε τον οδηγό, μπορείτε να βρείτε την ίδια περιγραφή στο τεύχος 23 του περιοδικού Ανεβαίνοντας.

Τέλος, η διαδρομή υπάρχει και στο HellasPath.

Στείλε το σχόλιό σου

• tags:
• climbing
• greek
• mountaineering
• outdoors